Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego uchwalają prawo powszechnie obowiązujące na swoim obszarze. W prawie każdym przypadku dzieje się to na wniosek organu wykonawczego. Nieznajomość prawa szkodzi, ale czy urzędnicy i radni znają prawo miejscowe?
Ostatnio postanowiłem zadać wszystkim samorządom w powiecie złotoryjskim czy posiadają wykaz wszystkich obecnie obowiązujących aktów prawa miejscowego ustanowionych przez organy tej JST. Jeżeli tak, to prosiłem o udostępnienie. Zgodnie z udzielonymi odpowiedziami żadna z gmin nie posiada kompletnego dokumentu. Nasz powiat takowy posiada.
Pytanie zadane gminom: „czy urząd posiada kompletną (zawierającą także akty z lat 90-tych, które nie są zostały uchylone i nadal obowiązują) listę aktualnie obowiązujących aktów prawa miejscowego wydanych przez organy gminy? jeżeli tak – proszę o udostępnienie”.
Gdybym miał stworzyć ranking na podstawie odpowiedzi:
1. Powiat złotoryjski
Najbardziej zadowolony byłem z odpowiedzi ze Starostwa Powiatowego w Złotoryi, które jest w posiadaniu wykazu wszystkich aktów prawa miejscowego uchwalonych od początku istnienia powiatu. W tabelce zawarte są informacje o tym, który akt zmieniał dany akt albo go uchylał a także informacje o pozycji i dacie publikacji w Dzienniku Urzędowym. Jest to najbliższe temu czego oczekiwałem. Udostępniając jednak wykaz starostwo powołało się na ustawę o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego, co mogłoby wskazywać na ochronę praw autorskich do bazy danych. Dlatego wykazu nie publikuję, ale widziałem na oczy, więc istnieje.
Ponadto na stronie starostwa znajdziemy wykaz aktów od grudnia 2010 r. Brawo!
2. Gmina Złotoryja
Gmina wiejska udostępnia w Biuletynie Informacji Publicznej wykaz aktów prawa miejscowego od 2003 roku wraz z informacją o aktach, które już nie obowiązują. Podobnie jak wyżej wzorowo przygotowany z dodatkowym elementem graficznym, który oznacza akt, który został uchylony.
3. Miasto Wojcieszów
Odpowiedź: „W odpowiedzi na Pana wniosek o dostęp do informacji publicznej z dnia 15.01.2018 r. uprzejmie informuje, że Urząd Miasta w Wojcieszowie nie posiada kompletnej listy aktualnie obowiązujących aktów prawa miejscowego. Jednocześnie informuję, iż od roku 2002 prowadzimy (w formie tradycyjnej) zbiór aktów prawa miejscowego z uwzględnieniem: – tytułu uchwały, – nazwy dziennika, – pozycji/numeru, – daty publikacji aktu”
Ponadto w Biuletynie Informacji Publicznej znajdziemy zbiór aktów prawa miejscowego od września 2016 r. z nazwą uchwały oraz informacją o ogłoszeniu.
4. Miasto Złotoryja, Gmina Świerzawa, Gmina Pielgrzymka
Odpowiedź Gminy Świerzawa: „W odpowiedzi na wezwanie do wykonania wniosku o dostęp do informacji publicznej z dnia 15 stycznia 2018 roku Burmistrz Miasta i Gminy Świerzawa pragnie poinformować, że nie posiada listy o którą Pan wnioskuje”
Odpowiedź Miasta Złotoryja: „jedynym wykazem aktów prawa miejscowego, będącym w posiadaniu Urzędu jest ten, zamieszczony pod adresem: http://zlotoryja.bip.info.pl/dokument.php?iddok=7396&idmp=322&r=o”.
Odpowiedź Pielgrzymki: „Nie”
Wykazy opublikowane na BIP przez obydwa urzędy są skromne – zawierają datę aktu, datę publikacji i nazwę aktu. W przypadku gminy Świerzawa od grudnia 2008 r., w przypadku miasta Złotoryja od kwietnia 2010 r.
Gmina Pielgrzymka w osobnej zakładce posiada listę aktów prawa miejscowego z samą nazwą i linkiem do uchwały. Są one począwszy od listopada 2008 r.
Wykaz ze Świerzawy, Wykaz ze Złotoryi, Wykaz z Pielgrzymki
7. Gmina Zagrodno
Odpowiedź Zagrodna: „Urząd nie posiada kompletnej listy aktualnie obowiązujących aktów prawa miejscowego”
W Biuletynie Informacji Publicznej nie znajdziemy żadnego podobnego wykazu.
Co na to ustawy?
Art. 28 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych stanowi, że:
- Starosta prowadzi w postaci elektronicznej zbiór aktów prawa miejscowego stanowionych przez powiat.
- Wójt (burmistrz, prezydent miasta) prowadzi w postaci elektronicznej zbiór aktów prawa miejscowego stanowionych przez gminę.
Ustawa nie określa jak ten zbiór ma być prowadzony i czy ma zawierać wszystkie kty czy tylko te od dnia wejścia w życie ustawy. Jest to moim zdaniem błąd ustawodawcy.
Pozycja zwykłego człowieka
Zwykły człowiek jest związany aktami prawami miejscowego. Niestety jak widać nie tak łatwo je wszystkie poznać. Gorzej, że sami urzędnicy nie posiadają łatwego dostępu do takiego kompletnego wykazu (poza powiatem złotoryjskim). To wpływać może na jakość stanowionego prawa, trudności a także możliwe są takie sytuacje jak ostatnio, że urzędnicy dowiadują o istnieniu osiedli od… nas. Dodając do tego sytuacje, że samorządy raczej nie ogłaszają tekstów jednolitych aktów prawa miejscowego (mimo obowiązku), to sytuacja adresata aktów prawnych jest trudniejsza.
Im później urzędy się za to zabiorą tym trudniejsza do wykonania będzie praca. Nie jest to zadanie, które należy radców prawnych, ale raczej do wydziałów organizacyjnych urzędów. Słowo-klucz to systematyczność.
Na szczęście wszystkie akty prawa miejscowego od 1 stycznia 2009 r. znajdziemy w elektronicznej wersji Dziennika Urzędowego Województwa Dolnośląskiego.
Pozytywne przykłady
Na koniec pokażę budujący przykład podejścia do problemu. Autorem jest Urząd Miejski we Wrocławiu