19 lipca br. Powiat Złotoryjski zawarł z PKO BP S.A. umowę organizacji, prowadzenia i obsługi emisji obligacji. Emisja ma na celu spłatę wcześniej zaciągniętych zobowiązań wynikających z emisji obligacji komunalnych. Realizacja harmonogramu wykupu papierów wartościowych wyemitowanych w 2013 r. narażałaby powiat na utratę płynności finansowej. Powiat w latach 2018-2021 miał wykupić obligacje po 5 mln zł rocznie a w roku 2022 na kwotę 3,55 mln zł.
Zgodnie z postanowieniami porozumienia emisja obligacji ma zostać przeprowadzona do 28 grudnia 2018 r. Obligacje zostaną wyemitowane na łączną kwotę 23,55 mln zł. Ich wykup ma następować w latach 2019-2033:
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| 50 tys. zł | 100 tys. zł | 200 tys. zł | 400 tys. zł | 500 tys. zł |
| 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
| 700 tys. zł | 800 tys. zł | 1 mln zł | 2,55 mln zł | 2,65 mln zł |
| 2029 | 2030 | 2031 | 2032 | 2033 |
| 2,75 mln zł | 2,85 mln zł | 3 mln zł | 3 mln zł | 3 mln zł |
Największe obciążenie wykupem obligacji przypadłoby na lata 2027-2033, czyli dopiero pod koniec kadencji 2023-2028 oraz na całą kadencję 2028-2033. Być może będzie to istotne obciążenie dla radnych i starosty, którzy rządzić będą po tych wybranych w najbliższych wyborach, a być może powiaty za kilka lat będą miały znacznie wyższe budżety.
Podstawą prawną emisji nowych obligacji była czerwcowa uchwała Rady Powiatu Złotoryjskiego. Radni wyrazili zgodę na emisję papierów dłużnych, których oprocentowanie nie byłoby większe niż 2,5% + WIBOR6M.
Zgodnie z umową marża obligacji ma wynieść 1,75% w skali roku. Przy uwzględnieniu wskaźnika WIBOR6M (obecnie 1,79%) da to oprocentowanie 3,54%. Obligacje nie wyglądają na drogie, dla porównania są na poziomie najtańszych na rynku konsumenckich kredytów hipotecznych.
Jednak poza tym Powiat Złotoryjski będzie musiał ponieść koszty finansowe, których nie uwzględnia problematyczny dla powiatu indywidualny wskaźnik zadłużenia, a którym są prowizje. – Limit spłaty zadłużenia, o którym mowa w art. 243 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2077, z późn. zm.), nie obejmuje wszystkich wydatków na obsługę długu (w tym m.in. prowizji) – wyjaśnia Lucyna Hanus, Prezes Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu.
To ze względu na ten rozbudowany wzór powiat w latach 2016 i 2017 był zmuszony opracowywać programy naprawcze a jego budżet ustalała Regionalna Izba Obrachunkowa we Wrocławiu. Odzyskanie samodzielności w tym zakresie Rada Powiatu zawdzięcza rozłożeniu spłaty długu w czasie (mniejsza intensywność spłaty)
W uchwale przyjętej przez radnych o kosztach prowizji żadnej wzmianki nie znajdziemy. Mogą, choć nie muszą, być istotne:
- prowizja za organizację emisji – 94,2 tys. zł
- prowizja warunkowa za obsługę emisji w wysokości 1,75% wartości niewykupionych obligacji płatna do końca kwietnia każdego roku, w przypadkach:
1) zaciągnięcia przez Emitenta zobowiązań w podmiotach innych niż banki, instytucje rządowe i samorządowe,
2) obciążenia przez Emitenta nieruchomości stanowiących majątek Emitenta,
3) zaciągnięcia przez Emitenta zobowiązań, w którym spłaty rat kapitałowych następują wcześniej niż w 2034 r., z wyłączeniem zobowiązań: zaciąganych w instytucjach rządowych i samorządowych; zaciąganych w związku z wyprzedzającym finansowaniem działań finansowanych ze środków pochodzących z budżetu UE; zaciąganych w związku z pokryciem występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu.
Spełnienie któregoś z warunków wypłaty prowizji (§ 13 umowy) oznaczałoby, że poza oprocentowaniem 3,54% samych obligacji będzie trzeba jeszcze zapłacić co roku prowizję 1,75%, co dawałoby łącznie 5,29% w skali roku i nie wyglądało już atrakcyjnie. Utrzymywałoby jednak w ryzach wskaźnik zadłużenia, ponieważ prowizje nie wliczają się w niego.
Co do zasady warunki wypłacenia prowizji mają zniechęcać do zaciągania zobowiązań w instytucjach spoza sektora państwowego oraz samorządowego. Zaciąganie zobowiązań w sektorze bankowym nie będzie skutkowało naliczeniem prowizji warunkowej, jeżeli spłata rat kapitałowych nastąpi nie wcześniej niż w 2034 roku albo będzie to zaciągnięcie zobowiązań na: wyprzedzające finansowanie projektów UE lub na sfinansowanie przejściowego deficytu budżetowego.
Jeżeli chodzi o warunek dotyczący obciążenia nieruchomości, to w grę wchodzą tylko nowe obciążenia nieruchomości po dacie podpisania umowy. Przypomnijmy, że obecnie obciążone hipoteką są trzy nieruchomości powiatowe (nie skutkuje to naliczeniem prowizji):
- budynek przy Wyszyńskiego na rzecz Powiatowego Banku Spółdzielczego w Złotoryi (linia kredytowa)
- budynek i grunty szpitala na rzecz Magellan S.A. (umowa pożyczki zawarta przez SPZOZ)
- budynek i grunty Zespołu Szkół Ogólnokształcących na rzecz Magellan S.A. (umowa pożyczki zawarta przez SPZOZ).
To czy prowizja warunkowa zostanie uwzględniona w wieloletniej prognozie finansowej zależy od prawdopodobieństwa, że warunek zostanie spełniony. – Prowizja banku obsługującego emisję obligacji, co do zasady, jest klasyfikowana jako wydatek związany z obsługą długu, ujmowany w wieloletniej prognozie finansowej jednostki samo- rządu terytorialnego stosownie do wymogu określonego w art. 226 ust. 1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych; uwzględnienie w prognozie jednostki wydatków wynikających ze zobowiązań o warunkowym charakterze, płatnych w przypadku wystąpienia określonych zdarzeń, jest uzależnione od oceny prawdopodobieństwa wystąpienia tych zdarzeń. – wyjaśnia Lucyna Hanus z RIO we Wrocławiu.
Mówiąc o zadłużeniu związanym z obligacjami nie można zapominać o długu „poszpitalnym”. Jest on przypisany do nieruchomości szpitala i szkoły (3-hektarowe tereny i budynek ZSO) za sprawą hipoteki łącznej na kwotę 33,7 milionów złotych. W styczniu 2017 r. Agnieszka Gralak-Słonina, ówczesna dyrektor SPZOZ (obecnie skarbnik powiatu), zawarła z Magellan S.A. umowę pożyczki na kwotę 15 000 000 zł, z czego potrącona od razu została prowizja w kwocie 450 000 zł. Za zgodą Rady Powiatu Złotoryjskiego obciążono nieruchomości powiatowe. Marża tej pożyczki jest na poziomie 6,5%, co daje łączne oprocentowanie 8,29%w skali roku. Warto zauważyć, że w umowie zawarte jest postanowienie o dwuletniej karencji w spłacie rat kapitałowych (czyli do lutego 2019 r.).
UMOWA EMISJI OBLIGACJI Z PKO BP
UMOWA POŻYCZKI W MAGELLAN S.A. – 2017 ROK